kl kz



>
Как правильно класть плитку. Как класть плитку на стену быстро. Класть плитку своими руками. Как выбрать ламинат для квартиры. Какой лучше выбрать ламинат сегодня. Какого цвета выбрать ламинат. Как правильно клеить обои. Как клеить обои на потолок вертикально. Как правильно клеить углы обоями. Интересные самоделки своими руками. Качественные самоделки своими руками фото. Самоделки для дома своими руками. Как сделать потолок в доме. Чем лучше утеплить потолок дома на сегодняшний день. Утепление потолка дома своими руками. Бизнес идеи с минимальными вложениями. Успешные идеи малого бизнеса с нуля. Прибыльные бизнес идеи. Как сделать мебель своими руками. Сделать деревянная мебель своими руками. Сделать мебель своими руками видео. Опалубка для фундамента. Как сделать опалубку для фундамента быстро. Опалубка для фундамента купить.
Аудан паспорттары
Шемонаиха ауданы
Шығыс Қазақстан облысы
Өскемен қаласы
Риддер қаласы
Алтай ауданы
Глубокое ауданы
Зайсан ауданы
Катонқарағай ауданы
Күршім ауданы
Самар ауданы
Тарбағатай ауданы
Ұлан ауданы
Өңірлік мерзімді басылымдар
Шығыс Қазақстан Интернетте
Қала мен аудан әкімшіліктері
Мәдениеті мен өнері
Облыс басқармалары
ШҚО жұмыс орындары
Солдатты қалай іздеу керек?
Туристерге
Тарих беттерінен
Ескерткіштер
Өскемен жайлы не білесіз?
Өскемен қаласының тарихы
Өскемен қаласындағы көшелер тарихы
Маңызды оқиғалар
ШҚО ауылдарының тарихы
«Туған өлкем – тұнған тарих» дәрістер циклы
Тәуелсіздік хроникасы
1991
1992
1993
1994
1995
1996
1997
1998
1999
2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
2016
2017
2018
2019
2020
2021
Алтын Алтай фольклоры
Алтай аңыздары
Шығыс Қазақстанның музыкалық мұрасы
Шығыс Қазақстанның әдеби мұрасы
Өлке табиғаты
Табиғи қорықтар
Табиғи ресурстар
Шығыс Қазақстанның 25 ғажайып орны
Шығыстың шипажайлары
Барлық-Арасан шипажайы
«Баян» шипажайы
Рахман қайнары
Уба шипажайы
Киелі орындар
Берел қорымы
Қоңыр әулие үңгірі
Шілікті алқабы
Ашутас
«Алаш арыстары» үйі (Семей қ.)
Семей полигоны құрбандарына арналған «Өлімнен де күшті» монументі (Семей қ.)
Ф.М. Достоевскийдің әдеби-мемориалды үйі (Семей қ.)
«Абай-Шәкәрім» мемориалдық кешені
Қозы Көрпеш пен Баян сұлу мазары
Мұзтау
Абылайкит
Өлкетану альманағы
Өлкетану альманағы 2024
Өлкетану альманағы 2023
Өлкетану альманағы 2022
Өлкетану альманағы 2021
Өлкетану альманағы 2020
Өлкетану альманағы 2019
Өлкетану альманағы 2018
Өлкетану альманағы 2017
Өлкетану альманағы 2016
Өлкетану альманағы 2015
Өлкетану журналы 2014
Өлкетану альманағы 2013
Әріптестеріміздің шығармашылығы
Геология
Өлке зерттеушілері
Тарих. Этнография. Мәдениет
Қаламгерлер жайында
Білім беру
Ономастика
Дін
Шығыс Қазақстан соғыс жылдарында
Соғыс балалары
Кеңес Одағының батырлары
Ардагерлер еске алады
Соғысқа қатысушылар
Партизандар қозғалысы
Сұрапыл жылдар хроникасы
Тылдағы аналар
Тылдағы ерен еңбек
30 - Гвардиялық дивизия
Брест қамалын қорғауға қатысқан шығысқазақстандықтар
Еңбек армиясы
Бейнетоптама
Мультимедиялық топтама
Шығыс Қазақстанның әдеби және есте қаларлық орындары
Қ. Мұхамедханов: библиографиялық көрсеткіш
Виртуалды көрмелер
#Әуезов125

Қазақстан - Ұлы Дала Елі

ulydala ru

ырғызбай ата кесенесі

Досқанаұлы Ырғызбай әулие (1787, қазіргі Шығыс Қазақстан облысы, Жарма ауданы Қапанбұлақ станциясының маңы, Қарақия тауында дүниеге келген. – Орта жүзге белгілі халық емшісі, әулие, көріпкел. Найман ішіндегі Мәмбетқұл (Қыржы) руынан шыққан. Ырғызбай жасынан шипалы шөптерді пайдалана отырып, талайдың дертін жазып емдеген. Ол аурулардың тамырын ұстап, алақанына, тырнағына, бет-әлпетіне қарап аурудың түрін ажыратып, шипалы тамыр-шөптерден дәрі-дәрмекті өзі дайындаған. Сондай-ақ қолмен сылап-сипау арқылы да ем-дом жасаған және көріпкелдік қасиеті де үлкен болған. Ол алыстан қиналып келе жатқан науқасты күні бұрын болжаған, сырқаттарды ақысыз-пұлсыз емдеп, ауқаттылардың берген дүниесін, пұлын жетім-жесірлерге, кедей-кепшіктерге үлестірген. Ел аузындағы әңгімелерге қарағанда Ырғызбай белгілі би Құнанбай Өскенбайұлын емдеп, асқынған ауру-шешек дертінен жазған. Әулиелігі сол келе жатқан адам қандай дертпен келе жатқанын біліп, дәрісін даярлап отыратын болған. Атақты айтыс дүлдүлі, ақын Түбекті де емдеп, жараларынан жазған деген дерек бар. Ырғызбайдың баласы Кенжалы би, немересі Әбсейіт болыс болған. Ұрпақтарының қатысуымен 1990 ж. Ырғызбай басына күмбезді мазар тұрғызылып, әр түрлі рәсімдерді өткізуге арналған арнайы орын салынды. Ырғызбай әулиенің жатқан жері киелі орын болып есептеліп, қазірде көп адам басына барып тағзым етеді. Өмір бойы халықтың алғысын арқалаған абыз Ырғызбай 63 жасында 1850 жылы Күмісті бастауында өмірден өтеді. Өлерін сезіп алдын-ала дайындалған. Балаларына «Мені осы Барқытбелге жерлеңдер, зират көтермеңдер, ұрпақтарым көтереді» - деп өсиет айтқан. Кейіннен Күмісті жайлауындағы әулие зираты ұмыт бола бастайды. Сол жерді мекендеген Шыныбай есімді адам: «Үйдің қасында бір төмпешік бар еді. Өріске ұзамаған қоза –лақ сол төмпешікте ойнақтап жүретін. Бір күні түсіме ақ сақалды қария кіріп »Әй, Шыныбай, мен сенің Ырғызбай деген атаң боламын. Менің басымда мал ойнақтап бітті, зиратымды көтер, саған Алла тағала береді» - деп аян берді» - деп еске алады. Қолы қысқа болса да Шыныбай мазар көтеруді қолға алып, күзге дейін бітіреді. Әулиенің басына сандықша да қояды. Осыдан кейін Шыныбайдың шаруасы дөңгеленіп ұрпақтары өсіп бақуатты өмір сүрген екен. Ал әулиенің бүгінгі тұрған мазарын Ақсуаттың Кіндікті ауылында тұратын ұопақтары 1956 жылы тұрғызған. Кейін тәуәп етіп келгендерге арналған тас үй тұрғызылған екен. Сырқатына дауа, ауруына ем іздеп келгендер ғана емес, жолын ашып, мал басының көбеюін тілейтіндер де бар екен. Тіпті індетке ұшыраған малды Әулиенің басына түнетсе, айығып кетеді деген де сөз бар. 2014 жылы Ырғызбай ата кесенесі кешен ретінде толық жөндеуден өтті. Келушілер саны жыл сайын көбеюде. Заман талабына орай зиярат етушілерге жағдай жасау қажет болды. Күрделі жөндеу нәтижесінде жай ғана мазар емес, басында кітапхана мен мұражайы, асханасы мен қонақ үйі бар үлкен руханият орталығына айналды. Мазардың қасынан төрт мұнаралы мешіт бой көтерді. «Дала даналары кітапханасында» сирек кездесетін үш мыңға жуық әдебиет жинақталған. Соңғы екі ғасырда шыққан әдебиет пен тіл, ғылыми медицина жайлы кітаптар бар. Ал «Аманат» мұражайында дала халқының тұрмыс-тіршілігін сипаттаумен қатар Ырғызбай әулиенің тұтынған заттары-жәдігерлер сақталған. «Аллаға сиын, әулиеден медет сұра» - деген халық даналығы. Сырқатқа ем, көңілге үміт, тәнге қуат беретін Ырғызбай әулиенің мазар-кешені бүгінде Шығыс Қазақстан облысы Тарбағатай ауданы мәдениет бөлімінің иелігінде.

М.О. Әуезовтың өмірі мен шығармашылығына байланысты викторина біліміңді тексер

Викторина!

pllinkz

А.С. Пушкин атындағы Шығыс Қазақстан облыстық кітапханасы

шығыс қазақстан әдеби картасы

Шығыс Қазақстан танымал есімдер

addressbook001

addressbook002

© А.С. Пушкин атындағы Шығыс Қазақстан Облыстық Кітапханасы | Восточно-Казахстанская областная библиотека имени А.С. Пушкина. 1998-2024
Besucherzahler
счетчик посещений